“Het is de taak van het denken zich te redden met wat ontreddert.” schrijft Michel Surya.
En het is de taak van de muziek verbanden te smeden tussen wat haar ontbindt.
Geschreven muziek staat op een kruispunt, gebukt onder haar eigen geschiedenis, kruist ze de degens met veeleisende tegenspelers: elektronica, dans, noise, pop, performance en allerhande vreemde objecten. Een hyper-kinetische over-stimulering en een koortsachtige opwinding is het resultaat. We zijn soms het noorden kwijt. Maar de essentie van muziek staat nooit op het spel, ze bouwt verder op wat ze sinds lang verworven heeft: de traagheid, de concentratie en het geduldig construeren van een weefsel — alles wat het ontluiken van een vorm toelaat. Precies wat ons vandaag in de greep houdt.
VOORSTELLINGEN
MARTA
Wolgang Mitterer. Een nieuwe productie in de Opera van Lille.
De muziek van Wolfgang Mitterer is harmonisch, precies en gedetailleerd zonder ruimte voor improvisatie op te offeren. Na zijn anarchistische behandeling van het Elizabethaans theater (“Massacre”, naar Christopher Marlowe, 2003), slaat Mitterer de handen ineen met de Oostenrijkse schrijfster Gerhild Steinbuch. Samen schreven ze een post-apocalyptische fictie, doorweven met Middeleeuwse legenden.
De plot: in een gruwelijk mistroostige wereld, geregeerd door een machteloze en ontspoorde Koning Arthur, heeft een of andere gestoorde messias alle kinderen doen verdwijnen ... Het enige overblijvende kind is Marta, de dochter van de koningin, een leeftijdloos meisje dat steeds weer opnieuw door haar moeder wordt opgemaakt. In haar glazen kooi wordt Marta overgeleverd aan de bewonderende blikken van het volk: het laatste spoor van een vergane wereld. Tussen slaap en angst, tussen slachtpartijen en brandhaarden, in het verblindende licht van een radioactief besmette wereld, grijpt de dood onverbiddelijk om zich heen.
MEER INFO
CONCRETE
Een nieuwe choreografie van Maud Le Pladec.
Een uur lang, explosieve, dissonante en repetitieve muziek op het scherp van de snee. De New Yorkse componist Michael Gordon slaagt erin met veel gevoel voor dramaturgie de puls steeds weer op het verkeerde been te zetten. Het resultaat is allesbehalve minimalistisch maar eerder een schizofreen ‘maximalisme’ door de manische opeenstapeling van met elkaar onverzoenbare ritmische patronen. Choreografe Maud Le Pladec – voor het lichtontwerp bijgestaan door Sylvie Mélis – laat de contouren vibreren. Op het kruispunt tussen choreografie, lichtshow, concert en installatie werkt CONCRETE als een niet hiërarchisch samenspel van muziek, dans en licht waarvan alle bouwstenen besmet lijken door hetzelfde virus.
MEER INFO
THE LICHTENBERG FIGURES
Een avondvullende voorstelling van Eva Reiter.
In 2004 publiceerde dichter en romanschrijver Ben Lerner een schitterende collectie sonnetten onder de titel “The Lichtenberg Figures”: een duizelingwekkende vertakking van dialogen, alledaagse observaties, ironische commentaren, introspectieve beschouwingen en wetenschappelijke uiteenzettingen. Op basis van die teksten componeerde Eva Reiter een “songbook” met zeven liederen voor een elektronisch vervormde stem en een uitgesproken elektrisch instrumentaal ensemble. Nico de Rooij en Djana Covic ontwerpen het decor en de belichting van deze voorstelling die in het teken staat van de hallucinatie en de uiterste precisie.
MEER INFO
MEYOUCYCLE
Een avond met Eleanor Bauer.
Muziek, zang, dans, stand-up: met Meyoucycle brengt choreografe Eleanor Bauer een performance met muziek die ze zelf als “ronduit genereus” bestempelt. Drie performers, vier muzikanten en evenveel componisten omringen een “briljante, moedige en getalenteerde artieste”, aldus de The New York Times.
CONCERTEN
MITTERER BY NIGHT (met Marc Ducret)
In de Opera van Lille en in Bozar: jam !
Een jamsessie geregisseerd door de Weense componist, organist en elektronica-goeroe Wolfgang Mitterer. Zijn voor de gelegenheid ook van de partij: de experimentele bluesman Marc Ducret, een van de markantste persoonlijkheden uit de hedendaagse jazz, en Cédric Dambrain, met zijn instrument ontwikkeld op basis van hightech controllers geleend uit de chirurgie, een letterlijk verlengstuk zijn lichaam. Eerst in de Opera van Lille, vervolgens in het Brusselse Bozar.
MEER INFO
FOR PHILIP GUSTON
In Buenos Aires: het vier uur durende werk van Morton Feldman voor fluit, percussie en piano. Alles wordt voortdurend herhaald, maar nooit op dezelfde plaats en op dezelfde manier, terwijl de herinnering langzaam wegebt. Tegenover de autoritaire wil van de Westerse muziek plaatste Feldman muziek die hij “a silent protest” noemde.
MEER INFO
PIERLUIGI BILLONE (percussion music)
“Concert du mercredi” in de Opera van Lille.
Muziek voor Tibetaanse klankschalen, schokdempers of doodgewone marimba’s maar dan bespeeld met de blote handen: bij elke compositie lijkt Pierluigi Billone de muziek opnieuw uit te vinden, geleid door de klank en de natuur van het instrument in kwestie. Het vergt tijd, ruimte en concentratie voor de muzikant en zijn publiek om dat nieuwe alfabet te ontrafelen. Bij elk object hoort de juiste houding en de juiste muziek; zo is percussie hier niet langer de kunst van de slag, maar van de tastzin. Tom De Cock, één van de meest toegewijde vertolkers van Billone’s werk, maakt van elk concert een bijzondere belevenis waarbij hij telkens de materie weet te overstijgen.
MEER INFO
AMERICAN LAMENT (studio version)
Met Liesa Van der Aa in de Kaaistudio's, Brussel.
Twee avonden in de Kaaistudio’s met Tom Pauwels en zangeres-violiste Liesa Van der Aa, een rijzende ster aan firmament van de Vlaamse experimentele pop. Componisten Christopher Trapani (°1980) en Larry Polansky (°1954) creëren hier iets wat we niet meer hebben gehoord sinds de Folk Songs van Luciano Berio: een eerbetoon aan de populaire muziek, doordrongen van een uitzonderlijke warmte, finesse en respect.
MEER INFO
AMERICAN LAMENT (ensemble version)
In de Handelsbeurs, Gent.
Voor deze ode aan de blues werken we samen met twee uitzonderlijke zangeressen: de klassieke sopraan Christie Finn en popzangeres en violiste Liesa Van der Aa. In de schijnwerpers staat het werk van componist Christopher Trapani (1980), een Franse Amerikaan geboren in New Orleans. Hij liet zich inspireren door de blues van Bessie Smith en die van de Carter Family. Ook gedichten over hartverscheurend verdriet na de doortocht van de orkaan Katrina en de overstromingen in het Zuiden van een eeuw eerder grepen zijn aandacht.
MEER INFO
ASPERN SUITE
Sciarrino in het Concertgebouw van Brugge
In Brugge met sopraan Katrien Baerts: de Aspern Suite van Salvatore Sciarrino.
Op teksten van Lorenzo da Ponte (librettist van Mozart) wekt de componist de gedempte klanken van een spookachtig Venetië op. Als we de muziek van Sciarrino contemplatief noemen, dan is het omdat ze doet denken aan een doodstille, zinderende middag, badend in het licht, waar het “teveel aan realiteit” ons doet twijfelen aan ons bestaan – en aan onze ratio.
MEER INFO
SONGS OF DESPAIR AND HOPE
In Mechelen, Kazerne Dossin
De piano in het werk van George Crumb, zorgvuldig versterkt, wordt zowel op de toetsen als aan in de snaren bespeeld: de piano wordt harp, klokkenspel, koto en vibrafoon. Samen met de klanken van vier percussionisten opent dit “extended pianospel” voor de luisteraar een wondere, haast desoriënterende wereld waarin alles heen en weer zweeft, echoot en splitst. De muziek van Crumb is een beetje tonaal, een beetje modaal, en altijd op een delicate manier troebel. Ze roept beelden op van fictieve werelden, verdwenen herinneringen en vergeten rituelen. In zijn “Songs of Despair and Hope” bewerkt en harmoniseert de componist een reeks Afro-Amerikaanse spirituals. Voor de zang zorgt de schitterende Spaanse sopraan Raquel Andeuza. Een concert in het kader van Mechelen hoort Stemmen.
MEER INFO
JÜRG FREY : STRING QUARTET #2
Nog in Lille !
Dit strijkkwartet van de Zwitserse componist Jürg Frey is één van de meest indrukwekkende voorbeelden van hedendaags minimalisme. Het wordt twee keer uitgevoerd naast commentaar en ontleding voor het publiek. Dit even eenvoudige als radicale werk vraagt van de muzikanten een ongewone boogtechniek die elk akkoord in een langgerekte adem omzet. Na een goed kwartier beginnen de muzikanten quasi onmerkbaar te neuriën, te fluisteren en lijken de akkoorden in de ruimte op te stijgen. In het kwartet ook gambiste Eva Reiter, die Ictus onlangs vervoegde.
…als stilte oorverdovend wordt …
MEER INFO
OP TOURNEE
WORK | TRAVAIL | ARBEID
Rosas !
Vortex Temporum, de choreografie van Anne Teresa De Keersmaeker naar het gelijknamige werk van Gérard Grisey, werd opnieuw gedacht voor de “witte doos” van het museum. Na het overweldigende succes tijdens het vorige seizoen in kunstencentrum Wiels wordt deze performance in september op dezelfde plaats hernomen (i.h.k.v. Theaterfestival 2015).
MEER INFO
VORTEX TEMPORUM
Nog meer Rosas !
“We zagen maar heel zelden een werk van deze finesse en pracht. Ook niet bij Rosas. Dit is gewoon buiten categorie”, schreef de krant De Morgen.
Het vervolg op de wereldtournee van deze choreografie van Anne Teresa De Keersmaeker, in 2013 gecreëerd naar het betoverende sextet van Gérard Grisey.
MEER INFO
UN SACRE DU PRINTEMPS
Van Daniel Linehan
“In feite krijgt de toeschouwer hier een kleine theoretische verhandeling over de dialoog tussen dans en muziek voorgeschoteld, die Linehan als kinderspel weet te verpakken,” schreef Eve Beauvallet in Libération.
“Le Sacre”, hier in de versie voor twee piano’s, wordt “Un Sacre”, profaan, pittig en speels.
MEER INFO
DRUMMING
Rosas forever !
Drumming, een choreografie van Anne Teresa De Keersmaeker uit 1998 op muziek voor slagwerk van Steve Reich, was een creatie die insloeg als een bom. De choreografe noemde het later de “directe oogst” van alles wat ze in huis had aan schrijftechnieken, vaak geïnspireerd door muzikaal contrapunt. Dat alles bruiste plots op in een overweldigende overvloed, op een haast niet te overschouwen toneel.
Onbegrensd, net als het leven zelf.
En Drumming toert nog steeds!
MEER INFO
Groeten,
ictus