The Wayward (after Harry Partch, 2010)

share:

PROGRAMME

Harry Partch, The Wayward :
1. U.S. Highball,
2. San Francisco,
3. The Letter,
4. Barstow, Eight Hitchhiker Inscriptions

Tim Mariën : Toeënwâs

Thomas Smetryns : A Portrait of Harry

   
CAST

Michael Schmid, voice
Ictus Ensemble
  
Production : Kaaitheater, Bozar
Thanks to Handelsbeurs, Laura Berman and Bregenze Festival

   
Press reviews about this project

You hear America and cannot escape the feeling that Harry Partch has succeeded in
perfectly capturing the music of the USA somewhere between references to
traditional folk songs and the roar of the trombone. And this is underlined by
the standing ovation that everyone received. It's now full speed ahead on the
“Art of our Times” (KAZ) express.

Vorarlberger Nachrichten,
August 2011, Veronika Fehle

Wanderings around America during the Great Depression

‘Listening to Partch is not necessarily pleasant,’
wrote the Italian composer Salvatore Sciarrino, ‘his music is permeated with an
inhuman sorrow, stubborn and unbending, just like the social rejection that
marked his own life.’

Nevertheless, Harry Partch, like his predecessor Charles Ives, put American musical history into a new perspective. He grew up at the start of the twentieth century in small villages between Arizona and New Mexico amongst Presbyterian missionaries, Chinese immigrants and local Indian
tribes and witnessed the decline of the ‘Old West’. The seeds of his wandering existence, his uninhibited thinking and the development of his musical theory and the bizarre range of instruments that emerged from it were sown in that cultural melting pot.

‘Just Intonation’ and ‘Corporeality’ are two concepts
that are inseparably linked in Partch’s music: a refined micro-tonal harmony is
turned into sound in a physical, original and natural way that lies between
speech and song and between playing and moving with the instrument.

His music cannot be categorised. It is reminiscent of experimental blues, the spoken word or the classical monodrama and is rarely heard in Europe. Specially for Ictus, Tim Mariën has now reworked The Wayward, a series of songs that resulted from Partch’s wanderings around America during the Great Depression. It is an entirely new production for voice and ‘transformed
instruments’ including a 12-string folk guitar, banjo, zither, Chicago reed organ, microtonal piano, trombone and percussion.

In the same spirit, the concert also includes the first performance of a new work by Tim Mariën. Mariën (1975) discovered Harry Partch’s musical theory when studying musicology. It was a revelation that helped him shape his own ideas.

Tim Mariën on Partch:

Generally speaking, the work of Partch gives
accommodation to two ideas. Firstly there is the use of a tuning system based
on pure intervals resulting in a microtonal scale, and the construction of
instruments to play these intervals.  It is clear he found some inspiration
in ancient Greek music theory, and in the writings on acoustics by the
19th century German scientist Hermann Helmholtz.  Secondly there is the
creation of a ritual music theater. In this sense Partch mentions an
affiliation with African ritual, ancient Greek and Japanese music
theater."

More specific, The wayward cycle is a collection of compositions based on Partch’s own experiences as a transient hobo during the so-called American Depression.  The work consists of 4 pieces, ranging from eight hitchhikers inscriptions from a highway railing
(Barstow); the cries of two newsboys on a foggy night (San Francisco), a
depressive message from a hobo friend (The Letter) and a substantial account of
a transcontinental hobo trip (U.S.Highball).  All these pieces exist in
several versions realized between early 1940s and the late 1960s, each following version including newly constructed instruments.  The whole work has a duration of about 45min.”

Considering the obvious demand for an idiosyncratic
“Partch orchestra”, it seems almost impossible for an outsider to arrange any
of his compositions. Then again, trying to reach for an almost impossible
goal characterizes the human condition.  In this way, I accepted
the challenge to enter this highly personal oeuvre, extracting essential
features of the work and translate them into new forms.  These will
include microtonal instruments of my own design, although different than
Partch’s.  Barstow was the first result and successfully realized by
Ictus in 2005.”

After all, it seems that Partch’s music demands from the listener either to accept
it or to walk away from it.  I never walked away from
it.  Nevertheless, the way in which Partch was able to transform a
scientific approach to music into a sound world of his own, and giving
direction to his discoveries in the context of ritual, is no more or less than
a very unique contribution to the world of new music.”

 

You hear America and cannot escape the feeling that Harry Partch has succeeded in
perfectly capturing the music of the USA somewhere between references to
traditional folk songs and the roar of the trombone. And this is underlined by
the standing ovation that everyone received. It's now full speed ahead on the
“Art of our Times” (KAZ) express.

Vorarlberger Nachrichten,
August 2011, Veronika Fehle

Omzwervingen doorheen het Amerika van de Grote Depressie

‘Naar Partch luisteren is niet noodzakelijk aangenaam,’
schreef de Italiaanse componist Salvatore Sciarrino, ‘zijn muziek is
doordrongen van een onmenselijke droefenis, koppig en onbuigzaam net zoals de
maatschappelijke afwijzing die zijn leven heeft getekend.’

   Toch heeft Harry Partch, zoals zijn
voorganger Charles Ives, de Amerikaanse muziekgeschiedenis een nieuw
perspectief gegeven. Hij groeide op in het begin van de twintigste eeuw, in
kleine dorpjes tussen Arizona en New-Mexico, temidden van Presbyteriaanse
missionarissen, Chinese immigranten en lokale Indianenstammen en was er getuige
van het verval van de ‘Old West’. De kiem van zijn zwervend bestaan, zijn
ongeremd denken en het ontwikkelen van zijn muziektheorie en het daaruit
voortkomende bizarre instrumentarium, is in die culturele smeltkroes gelegd.

   ‘Just Intonation’ en ‘Corporeality’ zijn twee begrippen die onlosmakelijk met elkaar verbonden zijn in de muziek van Partch: een geraffineerde microtonale harmonie tot klinken gebracht op een
fysieke, oorspronkelijke en natuurlijke manier, tussen spreken en zingen,
tussen het bespelen van een instrument en ermee bewegen. 

  Zijn muziek staat buiten elke categorie. Ze zweeft tussen experimentele blues, ‘spoken word’ en het klassieke monodrama en is zelden in Europa te horen. Speciaal voor Ictus herwerkt Tim Mariën The Wayward, een cyclus van liederen die het resultaat zijn van Partch’
omzwervingen doorheen het Amerika van de Grote Depressie. Een geheel nieuwe
realisatie voor stem en ‘getransformeerde instrumenten’ waaronder een
12-snarige folk gitaar, banjo, citer, zither, Chicago reed organ, microtonale
piano, trombone en percussie.

Net zoals het instrumentarium een bewerking of adaptatie onderging - de piano en citer zijn trouwens allesbehalve typische Partch-instrumenten - is het 'arrangement' zelf ook geen noot per noot exacte transcriptie van de originele partituur. Met zuiver akoestische middelen werd
de werkwijze van Partch subtiel gekleurd. Zoals het breken van licht door een
prisma werden ingrediënten van zijn werk vervormd zonder daarbij de essentie
uit het oor te verliezen. 

Op hetzelfde concert – en in dezelfde geest – de creatie van een nieuw werk van Tim Marïen, _Toeënwâs. _Als student musicologie ontdekte Mariën (1975) de muziektheorie van Harry Partch.
Het was een openbaring die hem hielp zijn eigen ideeën verder vorm te geven.

You hear America and cannot escape the feeling that Harry Partch has succeeded in perfectly capturing the music of the USA somewhere between references to traditional folk songs and the roar of the trombone. And this is underlined by the standing ovation that everyone received. It's now full speed ahead on the “Art of our Times” (KAZ) express.
Vorarlberger Nachrichten, August 2011, Veronika Fehle

Pérégrinations à travers les États-Unis
de la Grande Dépression

Au même titre que son aîné Charles Ives, mais plus étrange encore, Harry Partch (1901-1974) fait partie de la galerie des grands extravagants qui ont rythmé l'histoire de la musique américaine. Partch fut tout à la fois compositeur et vagabond, écrivain et inventeur d'instruments de légende. Il a grandi au début du XXe siècle, dans de petits villages entre l’Arizona et le Nouveau-Mexique, au milieu des missionnaires presbytériens, des immigrants chinois et des tribus indiennes locales. Il y fut témoin du déclin du Grand Ouest. C’est dans ce creuset culturel que l’on retrouve le germe de son existence nomade, de sa pensée libre, de l’élaboration de sa théorie musicale et de l’instrumentation étrange qu’elle a générée.

Tension et paradoxe entre l'esprit de système et le spontanéisme : Partch fut le théoricien minutieux de la Just Intonation, un complexe système microtonal basé sur les harmoniques naturelles, tout en même temps qu'il se faisait le défenseur de la Corporeality, une musique de l'art corporel, qui exalte les couleurs de la voix parlée et du chant rocailleux.

Sa musique hors normes, qui évoque une sorte de "blues expérimental" ritualisé et mâtiné d'art brut, n'a presque jamais été jouée en Europe. Spécialement pour Ictus, le compositeur flamand Tim Mariën retravaille un grand cycle de Partch, The Wayward (l'Egaré), récit de trois voyages vagabonds durant les années de la Grande Dépression. Une sorte de "clochard céleste" — selon la formule qui viendra plus tard sous la plume de Jack Kerouac — arpente les Etats-Unis de San Francisco à Boston, au gré des trains de marchandise. Récits, conversations, cris, apartés, cantiques et bruit des moteurs, tout y passe. Une toute nouvelle réalisation de la partition originale pour voix et "instruments transformés", qui respecte le subtil accord en just intonation apte à épouser toutes les intonations de la voix parlée (ou demi-chantée), réunit une guitare folk à 12 cordes, un banjo, une cithare, un orgue à anches Chicago, un piano microtonal, un trombone et des percussions.

A la voix : Mike Schmid, le flûtiste d'Ictus, dont la récente relecture de la Ur Sonate de Kurt Schwitters a révélé les dispositions vocales.

A noter, au même concert - et dans le même esprit - la création d'une oeuvre nouvelle de Tim Mariën, arrangeur du Wayward._